Categorie archieven: Zorg

8 juli 2025

Het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) en mboRijnland versterken hun bestaande samenwerking met een nieuwe overeenkomst. Otto Jelsma, voorzitter van het College van Bestuur van mboRijnland, en Martin Schalij, voorzitter van de Raad van Bestuur van het LUMC, zetten hun handtekening onder een driejarige samenwerking die onderwijs, onderzoek en zorg dichter bij elkaar brengt. De officiële ondertekening vond plaats op dinsdag 8 juli.  

“We leiden studenten op voor een samenleving die snel verandert. Met deze samenwerking zorgen we dat ons onderwijs goed aansluit op de dagelijkse praktijk in de zorg. Zo maken we onze studenten wendbaar, vakbekwaam en klaar voor de toekomst”, aldus Otto Jelsma.

De samenwerking richt zich op het ontwikkelen van toekomstbestendige zorgprofessionals door contextrijke leeromgevingen, innovatieve leernetwerken en gezamenlijke opleidings- en ontwikkeltrajecten. Studenten van de opleidingen Verpleegkunde, Apothekersassistent en Doktersassistent profiteren van deze samenwerking.  

Concreet initiatief: maatwerktrajecten en verbindend leren 

Een voorbeeld van deze samenwerking is de ontwikkeling van BBL-maatwerktrajecten voor de opleiding Verpleegkunde, waarin studenten deels binnen het LUMC worden opgeleid. Daarnaast wordt het project Verbindend Leren verder uitgebreid: een innovatieve leeromgeving waarin mbo-, hbo- en wo-studenten samenwerken aan praktijkvraagstukken in de zorg. Ook wordt de betrokkenheid bij zogeheten Learning Communities geïntensiveerd, waarin studenten, docenten en zorgprofessionals gezamenlijk leren en innoveren. 

Daarnaast kunnen studenten Doktersassistent stagelopen op de poli’s in het ziekenhuis en studenten Apothekersassistent nemen samen met studenten van de universiteit deel aan een praktijksimulatie. 

Gezamenlijk antwoord op maatschappelijke uitdagingen 

Zowel mboRijnland als het LUMC onderstrepen de urgentie van samenwerking in het licht van de uitdagingen in de zorg. Door kennis, mensen en middelen te bundelen, ontstaat ruimte voor vernieuwing in het onderwijs en de praktijk. 

“Als academisch ziekenhuis hebben we de verantwoordelijkheid om bij te dragen aan de kwaliteit van zorg én aan de opleiding van nieuwe professionals. Door deze samenwerking maken we leren in de praktijk krachtiger en betekenisvoller voor alle betrokkenen,” licht Martin Schalij toe.

Structurele samenwerking en borging 

De samenwerking wordt structureel verankerd via een bestuurlijk overleg, ondersteund door een stuurgroep en werkgroepen. In dit overleg bespreken de deelnemers de voortgang, resultaten en nieuwe initiatieven. De overeenkomst geldt voor een periode van drie jaar met uitzicht op verlenging. 

Met deze samenwerking slaan mboRijnland en het LUMC een brug tussen theorie en praktijk, tussen onderwijs en zorg, en tussen vandaag en morgen. Beide partijen staan open voor het betrekken van andere opleidingen breder dan de zorg. 

Foto: Martin Schalij en Otto Jelsma ondertekenen samenwerking

Beeld: mboRijnland

8 juli 2025

mboRijnland en SCOL gaan intensiever samenwerken om de overstap van het vmbo  en de havo naar het mbo soepeler te maken voor leerlingen in de regio Leiden. Ter bekrachtiging tekenden de twee onderwijsinstellingen op vrijdag 4 juli een samenwerkingsovereenkomst Doorlopende leerlijnen.

Om leerlingen in de regio beter te laten doorstromen onderzoeken mboRijnland en SCOL sinds het schooljaar 2024-2025 samen hoe ze leerlingen beter kunnen begeleiden. Dit doen ze door het onderwijs beter op elkaar af te stemmen en leerlingen eerder te laten kennismaken met mbo-opleidingen. Waar mogelijk mondt dit uit in doorlopende leerroutes tussen verschillende niveaus en opleidingsrichtingen. Ook de havo wordt hierin meegenomen met een praktijkgericht programma.

Marianne Molsbergen, programmamanager Doorlopende leerlijnen mboRijnland, is enthousiast over de samenwerking: “Praktijkgericht onderwijs zoekt elkaar steeds vaker op. Het brengt beroepsbeeld en vervolgopleidingen dichterbij de leerling en de student. En dat is pure winst, voor alle betrokkenen, inclusief de samenleving.”

Jacqueline Walstra, beleidsadviseur SCOL: “Door de samenwerking wordt de aansluiting tussen het v(mb)o en het mbo verbeterd. Leerlingen die anders dreigen vast te lopen of die juist versneld verder willen leren, krijgen extra kansen via doorlopende leerlijnen, geïntegreerde leerroutes en praktijkgerichte programma’s. Leerlingen verdienen dat. Het is mooi om te zien hoeveel energie en slagkracht er in de onderlinge samenwerking zit.”

Doel van de samenwerking

Met deze samenwerking willen de scholen:

• Jongeren helpen om de kans te vergroten op het behalen van een diploma;
• Minder uitval bij de overstap van vmbo en havo naar mbo;
• Meer leerlingen kansrijk opleiden voor een startkwalificatie (geïntegreerde leerroute);
• Meer jongeren laten doorstromen naar mbo-niveau 3 of 4;
• Een goede basis leggen voor jongeren die daarna door willen naar het hbo;
• Het brede aanbod van beroepsopleidingen in de regio versterken.

Eerste voorbeelden uit de praktijk

De eerste stappen zijn al gezet. Zo hebben leerlingen van het vmbo meegedaan aan een mbo-oriëntatiecarrousel. Tijdens deze dag maakten ze kennis met verschillende richtingen zoals Sport, Economie & Management en Techniek.

Ook wordt gewerkt aan een speciaal traject voor havisten die in hun vierde jaar of examenjaar vastlopen. Met een afgeronde havo 3 of vmbo-tl kunnen zij halverwege het leerjaar havo 4 overstappen naar het mbo. Tussen oktober en december krijgen zij de kans om zich eerst te oriënteren op een mbo-opleiding.

Esther Pruijn-Oudshoorn, directeur Visser ‘t Hooft Lyceum: “Samen zorgen we ervoor dat er geen jongeren tussen wat en schip vallen. En dat jongeren weer perspectief zien.”

Op de middellange termijn willen mboRijnland en SCOL een doorlopende leerroute opzetten waarin praktijkgericht leren centraal staat. Een voorbeeld hiervan is een leerroute van vmbo-tl met LO2 (lichamelijke opvoeding) naar een mbo-opleiding Sport & Bewegen. Daarnaast is een geïntegreerde leerroute van vmbo-basis rechtstreeks doorlopend naar een mbo niveau 2 diploma in voorbereiding.

Toekomstgerichte samenwerking

Deze samenwerking past goed binnen landelijke plannen voor doorlopende leerroutes tussen vmbo, havo en mbo. Door beter samen te werken in de regio kunnen scholen en werkgevers zorgen voor goed beroepsonderwijs dat aansluit op wat de arbeidsmarkt vraagt. Zo krijgen jongeren de kans om zich goed voor te bereiden op hun toekomst.

Foto Vlnr: 

Reinier van de Wal, CvB SCOL (lid), Wendy Vincenten, docent Sport & Bewegen, mboRijnland, Remco Hulsbergen, directeur Bc. Leystede, Iva Malbasic, decaan Visser ‘t Hooft Lyceum, Marianne Molsbergen, Programmamanager Doorlopende leerlijnen, mboRijnland, Gijs Vlieland, onderwijsdirecteur College Welzijn & Zorg mboRijnland, regiovertegenwoordiger Leiden e.o., Arjan van der Hoorn, onderwijsdirecteur College Welzijn & Zorg mboRijnland, Helen van Heeringen, teamleider Bc.Leystede, Otto Jelsma, voorzitter CvB mboRijnland, Marlies Otte, directeur Bonaventura College en Bonaventura Lyceum.

Vandaag, op de Dag van de Verpleging, werden de studenten Verpleegkunde en Verzorgende bij mboRijnland in het zonnetje gezet. In de ochtend volgden ze diverse creatieve en informatieve workshops. ’s Middags kwamen de voorzitter van de  beroepsvereniging V&VN en de minister van VWS op bezoek om in gesprek te gaan met een groep studenten over hun vak, hun drijfveren en uitdagingen.

Natasha Ouwehand, docent Verpleegkunde en een van de organisatoren: “We vinden het belangrijk om op deze dag onze studenten in het zonnetje te zetten en leuke en aansprekende workshops te organiseren waarbij ze ook nog nieuwe dingen leren. Zo was er een workshop schilderen en theater, maar ook een workshop over werken als verpleegkundige in een gevangenis. In een andere workshop maakten studenten een noodkamp voor noodsituaties als een oorlog of ramp.”

In gesprek met voorzitter V&VN en minister Agema

’s Middags kwamen Bianca Buurman, voorzitter van beroepsvereniging V&VN en Fleur Agema, minister van VWS, op bezoek en gingen met BOL- en BBL-studenten Verzorgende IG in gesprek over hun drijfveren voor het vak en de uitdagingen die ze tegenkomen tijdens hun stages. De minister sprak haar bewondering en waardering uit voor de studenten die al tijdens hun stages zoveel verantwoordelijkheid (moeten) dragen en soms voor complexe vraagstukken staan. Daarnaast leefde de vraag hoe jongeren enthousiast gemaakt kunnen worden voor de zorg.

“Het was een waardevol gesprek. Mooi om te horen dat sommige studenten al van jongs af aan in de zorg willen werken, dat ze vol energie en stralend van hun werk komen en blij zijn om mensen die ziek zijn te kunnen helpen. Aan de andere kant schrok ik wel van de grote verantwoordelijkheid die studenten al tijdens hun stage dragen, de soms minimale stagebegeleiding en lage stagevergoeding die ze ontvangen. Genoeg werk aan de winkel nog”, aldus Buurman.

Over het algemeen daalt de instroom van mbo-studenten die voor de zorg kiezen, hoewel de cijfers bij mboRijnland gelukkig weer een iets meer stijgende lijn laten zien in vergelijking met vorig jaar. Het tekort aan zorgpersoneel is echter schrijnend en wordt in de toekomst nog groter. Daarom voert V&VN de campagne ‘GENeratie Zorg’ om jongeren te inspireren en stimuleren om voor een opleiding in de zorg te kiezen.

Lage stagevergoeding

Om jongeren te blijven enthousiasmeren zouden wel een paar zaken beter kunnen volgens de studenten. Een van hen noemt de lage stagevergoeding iets waar ze tegenaan loopt. “Ik krijg 100 euro per maand, terwijl ik verantwoordelijk werk doe en vaak gewoon als personeel wordt ingezet. Wat meer begeleiding op de werkvloer zou ik ook wel fijn vinden. Daar is nu lang niet altijd ruimte en capaciteit voor.” De lage stagevergoeding noemen de studenten ook als een van de redenen dat studenten voortijdig stoppen met hun studie of overstappen naar een BBL-opleiding waar studenten 3 of 4 dagen werken en 1 dag naar school gaan. De werkgever betaalt dan de opleiding en de student krijgt salaris.

Sam, een andere student, deelt zijn persoonlijke ervaringen tijdens een stage: “Ik merkte dat ik het helemaal niet naar mijn zin had, wat ervoor zorgde dat ik bijna was gestopt met mijn studie. Mijn passie voor het vak en de mensen maakte dat ik toch ben doorgegaan en nu bijna ga afstuderen.”

De passie voor het vak en het contact met de cliënt of patiënt komen regelmatig terug in het gesprek. “De band die je opbouwt met een patiënt is wel bijzonder en dat aspect zou wel wat meer gepromoot mogen worden”, geeft een van de zij-instromers als tip. Daarnaast vindt ze dat je als zorgverlener veel terugkrijgt van de patiënt: “Het is dankbaar werk om te doen”.

Door de vergrijzing neemt ook het aantal mensen met dementie toe. De Nederlandse zorg- en welzijnssector staat voor een uitdaging om hoogwaardige en toekomstbestendige zorg en ondersteuning te blijven bieden. ROC Mondriaan en mboRijnland hebben dit probleem gesignaleerd. Zij willen hun studenten optimaal voorbereiden op toekomstbestendige zorg voor mensen met dementie. Daarom bundelen de practoren van ROC Mondriaan, mboRijnland en CIV Welzijn & Zorg hun krachten in een gezamenlijk onderzoek. Dit innovatieve project richt zich op het verbeteren van het zorg- en welzijnsonderwijs op het mbo en het versterken van het regionaal lerend netwerk in Zuid-Holland.

Het onderzoek heeft als doel om inzicht te krijgen in hoe aankomende zorg- en welzijnsprofessionals het best worden voorbereid op hun rol in de zorg voor mensen met dementie. Door middel van literatuurstudie, curriculumanalyses en gesprekken met experts, zorginstellingen, docenten, studenten en mantelzorgers brengen de practoraten in kaart welke kennis en vaardigheden, naast het huidige onderwijsaanbod, eventueel nog nodig zijn. Daarnaast maken de onderzoekers gebruik van de ‘two-days-inside’-aanpak, waarbij zij twee dagen wonen op een zorgafdeling en zich verplaatsen in de leefwereld van iemand met dementie. Echter richt het onderzoek zich niet alleen op mensen met dementie die in een zorginstelling verblijven, maar ook op mensen die thuis wonen.

Leren van en met elkaar
De principes en werkwijzen van “waarderend onderzoeken” worden in deze aanpak toegepast. Dit betekent dat er niet wordt geoordeeld over de huidige stand van zaken binnen de opleidingen, maar juist wordt gekeken naar kansen en mogelijkheden voor verbeteringen.

Ook de samenwerking tussen de beide mbo-instellingen is bijzonder: voor het eerst werken de practoraten gezamenlijk aan een  vraagstuk. Het onderzoek richt zich binnen de regio op de doelgroep (MBO studenten en benodigde kennis over mensen met dementie). En bekijkt óf en hóe de samenwerking en kennisdeling op dit gebied tussen onderwijsinstellingen van de regio kan plaatsvinden.

Door krachten te bundelen versterken zij het regionaal lerend netwerk en wordt kennisuitwisseling binnen het mbo-zorgonderwijs gestimuleerd. De inzichten die dit oplevert kunnen later onder andere via het landelijke platform van de practoraten (zorg, welzijn en sport) worden gedeeld en zo ontstaat de mogelijkheid om de opgedane kennis ook in andere regio’s toe te passen.

Carlijn Lensink van Alzheimer Nederland spreekt haar steun uit voor dit practoraat: “Het is voor Alzheimer Nederland erg belangrijk om te weten wat er speelt in het mbo-onderwijs, zodat wij andere dementieonderzoekers kunnen vertellen aan welke kennis hier behoefte is. Zo zorgen we dat nieuwe kennis uit wetenschappelijk onderzoek ook goed aansluit op de behoeften van de praktijk, waar onderwijs een belangrijke pijler is. Daarnaast waardeert Alzheimer Nederland de inzet van practoren enorm. Door dicht op de praktijk te zitten en continu in gesprek te zijn met de diverse doelgroepen, wordt snel nieuwe kennis opgehaald. Die kennis kan worden gebruikt om andere onderzoekers te inspireren en te voeden. Zo zorgen we samen voor betere dementiezorg en ondersteuning”.

Een groeiende zorguitdaging
De urgentie van dit onderzoek wordt onderstreept door demografische ontwikkelingen. Volgens het CBS heeft in 2040 naar verwachting 54% van de Nederlandse bevolking een chronische ziekte, waarbij dementie het grootste aandeel vormt. Door veranderingen in zorgorganisaties, als gevolg van nieuw overheidsbeleid of veranderingen in financieringen, blijven mensen met dementie langer thuis wonen. Deze verandering vraagt mogelijk om andere zorgvaardigheden en mogelijk een vernieuwde onderwijsaanpak.

Practoren aan het woord
De practoren benadrukken nog eens waarom dit onderzoek zo belangrijk is. “Het aantal mensen met dementie neemt toe en het is onze verantwoordelijkheid om studenten hier goed op voor te bereiden. Dit onderzoek helpt ons te begrijpen welke kennis en vaardigheden nodig zijn om de kwaliteit van leven van mensen met dementie en hun naasten te verbeteren. Door samen te werken met het werkveld en het onderwijs, zetten we een belangrijke stap naar toekomstbestendige dementiezorg,” aldus Ad Blom, practor Technologie voor Welzijn & Zorg ROC Mondriaan.

Désirée Bierlaagh, practor Welzijn & Zorg bij mboRijnland: “De zorg verandert en dat betekent veel voor beroepen in de zorg en hoe we daartoe opleiden, zodat mensen goed toegerust en met plezier (kunnen) blijven werken in de sector. Dit grote vraagstuk kunnen onderwijs- en zorgorganisaties alleen in gezamenlijkheid het hoofd bieden. En dat is wat we in dit project doen.”