Sociaal Werk Nederland organiseerde een bijeenkomst bij mboRijnland in Leiden rondom het project ‘Nooit meer skeer’. Skeer is straattaal voor blut of platzak. Het project draait om het voorkomen van schulden bij jongeren. Hoe kunnen jongerenwerkers, de school, gemeente, Rijksoverheid en andere hulporganisaties die met jongeren werken, daaraan bijdragen? Tijdens de bijeenkomst gingen deze organisaties met elkaar in gesprek en vertelde onze student Ruby haar ervaringsverhaal. Tevens presenteerde de landelijke brancheorganisatie ter plaatse haar nieuwe handreiking met tips en aanbevelingen.
Lex Staal, bestuurder Sociaal Werk Nederland: “Geweldig dat we met alle betrokken partijen het project ‘Nooit meer skeer’ hebben afgerond en in gesprek gingen over de uitkomsten van het onderzoek, vakkundig uitgevoerd door Bram van Dijk van DSP Groep Amsterdam. We hebben alle partijen nodig om jongeren te kunnen helpen om schulden te voorkomen en andere (mentale) problemen die hiermee samenhangen. De uitkomsten geven inzicht in het project en tips hoe jongerenwerkers en organisaties zelf aan de slag kunnen met financiële educatie.“
Betalingsproblemen bij jongeren
Schuldenproblematiek onder (mbo-)studenten is een groeiend probleem. Volgens onderzoek van Nibud kampt maar liefst één op de vijf jongeren met ernstige betalingsproblemen. Jongerenwerkers, die dicht bij deze doelgroep staan, signaleren de problemen en kunnen een belangrijke rol spelen in het voorkomen van verdere escalatie.
Zo ook bij Ruby (18), student Kok bij mboRijnland. Ze kwam in contact met Remco van der Meij, jongerenwerker bij Welzijnskwartier. Ruby: “Ik heb veel gehad aan de gesprekken met Remco. Ik heb hem leren kennen bij het Kookcafé van het jongerencentrum. Hij heeft voor mij een laptop geregeld via het jongerenwerk, me geholpen met het zoeken naar een woning, een baan, het (her)starten van mijn opleiding, en me verwezen naar iemand met wie ik gesprekken kon voeren over mijn thuissituatie.”
Bewustwording
Tijdens het project ‘Nooit meer skeer’ richtten jongerenwerkers zich op praktische ondersteuning, bewustwording en samenwerking om jongeren tijdig te helpen. Samenwerking met gemeenten en mbo-instellingen speelt hierbij een cruciale rol. Welzijnskwartier trok het project ook door naar de jongerencentra die ze beheert in de Duin- en Bollenstreek, zodat jongeren breder in beeld kwamen.
Remco: “Als je jongeren vraagt of ze schulden hebben, dan zeggen ze meestal van niet, maar als je vraagt of ze weleens betalingsproblemen hebben, dan zeggen ze vaak ‘ja’. Jongeren kopen bijvoorbeeld op afbetaling, hebben regelmatig geen zorgverzekering. Kortom, we zien problemen met volwassen worden en met de kennis- en kunde over geld en financiën bij de doelgroep. Ik noem dat laatste een belangrijke ‘lifeskill’. Daar werken we met elkaar aan.”
Contact maken met jongeren
De handreiking Nooit meer skeer – die officieel gepresenteerd werd op dit event bij mboRijnland -geeft veel goede tips hoe jongeren geholpen kunnen worden in hun weg naar volwassenheid, het organiseren van hun financiën en de schuld- en schaamteproblematiek die eromheen hangt. “Maak in een gesprek eerst contact met jongeren, vraag hoe het met ze gaat, toon betrokkenheid. En begin niet meteen met vragen over geld, want dat schrikt af en dan haken ze af. Jongeren zijn vooral bezig met leven en hun weg vinden in de maatschappij, geld is daarvoor een voorwaarde, maar is zeker niet top-of-mind bij hen”, aldus Lex Staal.
Samenwerking hulporganisaties
“Verder is het belangrijk om te kijken hoe we als hulporganisaties beter kunnen samenwerken en aansluiten op de bredere vraag van jongeren. De hulp wordt nu in zoveel brokjes aangeboden wat het voor de jongeren lastig maakt om hun weg te vinden in de hulp die ze nodig hebben”, sluit Lex af.
De handreiking ‘Nooit meer skeer’ kun je hier downloaden en is te gebruiken door jongerenwerkers, sociaal makelaars, docenten, ouders, financieel ondersteuners en andere betrokkenen. Het is verkrijgbaar via de website van brancheorganisatie Sociaal Werk Nederland.
Dit jaar doet mboRijnland mee aan vier ‘Powered by’ wedstrijden. Twee daarvan organiseert mboRijnland: de wedstrijd Sport & Bewegen wordt net als vorig jaar gehouden in Zoetermeer en vindt op 13 februari plaats. Nieuw is de ‘Powered By’ wedstrijd van Laboratoriumtechniek. Die wordt dinsdag 4 februari gehouden bij mboRijnland op locatie Hogeschool Leiden. 
De ontwikkelingen laten zien dat zorg en-welzijnsmedewerkers worden geconfronteerd met een steeds grotere zorgvraag, een hogere werkdruk, tekort aan zorgpersoneel en een toenemende complexiteit in zorgvragen. Ouderen krijgen daardoor vaker geen passende ondersteuning, waardoor hun zelfredzaamheid afneemt. Een van de oplossingen kan gezocht worden in technologie. Het Experimenteerhuis en de Expobike spelen in op de regionale behoefte van inwoners en professionals aan preventie en technologie in de zorg, zodat langer thuis blijven wonen vaker een optie is.
Om in te kunnen spelen op de groter wordende zorgvraag is een omslag nodig in de denkwijze over zorg. Niet het krijgen van zorg moet het uitgangspunt zijn, maar het in stand houden van gezondheid. Behoud van eigen regie is belangrijk. En de invloed die het behouden of aanleren van vaardigheden heeft op de zelfstandigheid die iemand ervaart mag niet worden onderschat. Het Experimenteerhuis en de Expobike werken volgens dit principe en helpen zo om de zorg betaalbaar, toegankelijk en innovatief te houden en om studenten optimaal voor te bereiden op hun toekomstige rol in de zorg.
De conferentie opende met bijdragen van Arjan van der Hoorn, onderwijsdirecteur en regioverantwoordelijke mboRijnland in regio Zoetermeer en Marianne Molsbergen, programmamanager Doorlopende leerlijnen bij mboRijnland. Ook Marijke van der Meer, wethouder Onderwijs in Zoetermeer, richtte een kort woordje tot de deelnemers. Vervolgens sprak Prof. Dr. Freek Peters, hoogleraar contextueel leiderschap, over ‘Leiderschap in een wereld van versnelling en verandering’. Hij gaf inzicht in hoe onderwijsleiders adaptief kunnen navigeren in een complexe en snel veranderende omgeving. Aansluitend werden mooie praktijkvoorbeelden gedeeld in een gevarieerde workshopronde.
Op 9 januari opende Leiden Nationale Onderwijsstad 2025 met de grootste Leidse nieuwjaarsborrel in LLokaal met LEF, de broedplaats van het Leiden Education Fieldlab (LEF). Online brachten educatieve professionals uit de kinderopvang, scholen, mbo, hbo, universiteit, cultuureducatiepartners, musea en gemeente in en buiten Leiden samen een toost uit op Leiden Nationale Onderwijsstad 2025 en luisterden we naar een speciaal ontworpen gedicht* door Zoë van de Kerkhof, stadsdichter Leiden. We zijn gestart!
Het aantal volgers groeit nog steeds, een teken dat het concept en de aanpak werkt. Daarom zet Tamara deze aansprekende manier voort van educatieve content delen. Ze laat studenten en andere geïnteresseerden zien op welke verschillende plekken een verpleegkundige kan komen te werken en met welke vraagstukken, meetapparatuur, instrumenten, innovatieve ontwikkelingen de student in de praktijk te maken krijgt. Uiteraard geeft Tamara haar eigen draai en invulling aan de video’s. Tamara: “Het was even wennen om mezelf zo op beeld te zien, maar ik sta helemaal achter het concept van ‘Lessen van’. Het is een innovatieve manier van lesgeven en dat maakt het zo bijzonder! Het borrelt al van de nieuwe ideeën bij me.”
projectleider Basisvaardigheden. Sinds een jaar heeft een aantal vakdocenten van de basisvaardigheden de krachten gebundeld in een projectgroep. “Doel is om het beheersingsniveau van de studenten in deze vakken te verhogen, zodat zij beter kunnen deelnemen op school, in de maatschappij en in het bedrijfsleven. Daarnaast is het doel om de onderwijskwaliteit van deze vakken te verbeteren. Door de basisvaardigheden meer te integreren in het vakgericht onderwijs hopen we het voor de interessanter en leuker te maken, aldus Jacqueline.”
Een paar reacties van studenten: ‘leuk om te strijden tegen mijn klasgenoten’, ‘wel pittige vragen’, ‘rekenen was soms wel lastig’. Na de kerstvakantie worden de finalisten bekendgemaakt. De finales vinden in het voorjaar plaats.
Otto: “Ik vind het belangrijk om onze studenten bewust te maken van de maatschappelijke opgaven waar we met z’n allen voor staan. Zij zijn de arbeidskrachten van morgen. Ze dragen met hun vakmanschap bij aan de oplossingen op actuele thema’s als de energietransitie, klimaat, duurzame inzet van mensen en middelen en diversiteitsvraagstukken. Ik vind het geweldig om te zien hoe jongeren met gedrevenheid en deskundigheid bezig zijn met hun vak.”