Op donderdag 27 november kwamen scholieren, studenten, bewoners en stadspartners samen op het Bètaplein en in het Houtkwartier in Leiden voor de Challengedag ‘Een veilige en sociaal verbonden wijk’. Ruim honderd wo-, mbo- en hbo-studenten van Leidse, Haagse en Antwerpse onderwijsinstellingen en Technasium-leerlingen gingen samen aan de slag met de vraag: ‘Hoe maken we de stad tot een plek waar iedereen zich veilig en prettig voelt?’
Zowel in het Houtkwartier als op het Bètaplein werd deze dag onderzoek gedaan met betrokkenheid van de wijk. Per locatie kregen drie studententeams een prijs in de categorieën praktische toepasbaarheid, creativiteit en inhoudelijke kwaliteit. Een van de oplossingen was een meld-app ‘Check je schans*’, waarmee bewoners van de Lammenschans en het Bètaplein eenvoudig overlast kunnen melden. Een andere oplossing was een kaartspel dat jongeren helpt straatintimidatie beter te herkennen, bespreekbaar te maken en er veilig op te reageren.
De Challengedag is de kick-off van een langer lopend estafette-onderzoek, waarin studenten uit verschillende opleidingen samenwerken aan oplossingen voor vraagstukken rond saamhorigheid en sociale veiligheid in de stad. Tijdens de dag werkten interdisciplinaire teams samen aan veldonderzoek, creatieve ideeën en concrete voorstellen voor verbetering. Ze maakten daarbij gebruik van kennis uit eerder verricht estafette-onderzoek van Leren met de Stad en het Technasium.
“Het is inspirerend om te zien dat zoveel leerlingen en studenten vanuit verschillende opleidingen en onderwijsinstellingen samenkomen voor een gemeenschappelijk doel: een stad waar iedereen zich welkom en veilig voelt,” zegt programmaleider Piet-Hein van der Ploeg van Leren met de Stad. “Deze unieke samenwerking laat zien hoeveel creativiteit ontstaat wanneer studenten van verschillende kennisinstellingen samen met bewoners en stadspartners kennis en creativiteit bundelen.”
Van veldwerk tot inspiratiemarkt 
Na een ochtend vol mini-colleges, gesprekken met experts (onder andere politie, welzijnsorganisaties en de gemeente) en veldonderzoek in de wijken, presenteerden de teams hun bevindingen tijdens een inspiratiemarkt in de aula van mboRijnland aan het Bètaplein. Bezoekers konden langs tientallen kraampjes lopen waar studenten hun inzichten deelden over thema’s als straatintimidatie, sociale cohesie en het ontwerpen van veilige en verbonden publieke ruimtes.
“We hebben uitgebreid gesproken met bewoners en ondernemers uit de buurt,” vertelt Psychologie-student Jeroen, onderdeel van een team met studenten van AP Antwerpen, Universiteit Leiden en Hogeschool Leiden. “Wat ons vooral opviel is hoe groot de behoefte is aan meer verbinding. Iedereen, van SOL, Incluzio en DUO tot de politie, de wijkregisseur en wethouder Abdelhaq Jermoumi, is enthousiast en bereid om mee te helpen. Er zijn nog wel een paar belangrijke stappen nodig om die gezamenlijke inzet echt voelbaar te maken in de wijk.”
“Deze dag is pas het begin,” benadrukt gastspreker en stadscriminoloog Marianne Franken. We hebben gezien hoe onderwijs, onderzoek en samenleving elkaar kunnen versterken. Ik vind het mooi om te zien hoe leerlingen en studenten zich inzetten voor een veilige en inclusieve stad.”
Brede samenwerking kennisinstellingen
De Challengedag Sociale Veiligheid is een initiatief van Leren met de Stad en maakt onderdeel uit van een bredere samenwerking tussen Hogeschool Leiden, Universiteit Leiden, mboRijnland, gemeente Leiden, De Haagse Hogeschool, AP Hogeschool Antwerpen en Scholengroep Leonardo da Vinci. De komende maanden werken studenten en Technasium-leerlingen verder aan het onderzoek rond veiligheid, gedrag en sociale verbondenheid in de stad.
Over Leren met de Stad
Leren met de Stad is een onderwijsprogramma en een samenwerking tussen gemeente Leiden, Hogeschool Leiden, Universiteit Leiden en mboRijnland. Studenten werken samen met bewoners en professionals in Leiden aan maatschappelijke vraagstukken als onderdeel van hun studie.
- verwijzing naar Lammenschans
Mbo-studenten Doktersassistent al jaar lang actief in de wijk 
Sociaal Werk is een populaire opleiding, ook bij mboRijnland. Om de opleiding goed af te kunnen ronden zijn meerdere stages noodzakelijk. Veel mbo’s hebben echter te maken met een tekort aan kwalitatief goede stageplekken, terwijl de behoefte aan sociaal werkers alleen maar toeneemt. Volgens prognoses kampen we in 2030 met een tekort aan 7.500 gediplomeerde sociaal werkers.
De nieuwe medewerkers treden direct in dienst bij Ipse de Bruggen en volgen gedurende twee jaar een leer-werktraject. De opleiding vindt grotendeels plaats op de werkplek in Nieuwveen, waardoor een nauwe verbinding ontstaat tussen onderwijs en praktijk. “Deze werkwijze maakt het bovendien mogelijk om de inhoud van het onderwijs, in overleg met het werkveld, optimaal af te stemmen op de actualiteit en de specifieke context van de zorg, vertelt Astrid Kalmeijer, Onderwijskundig Teamleider mboRijnland in Alphen aan den Rijn.
